Abstracte kunst

Abstracte kunst is een stroming waarbij het doel is niets af te beelden zoals het in de werkelijkheid is. Zo zou een vrouw bijvoorbeeld niet worden afgebeeld als Romeinse godin zoals in de Renaissance, maar als een kubus of cilinder. Binnen de abstracte kunst zijn er veel schildersstijlen, waaronder het kubisme, het neo-plasticisme, het abstract-expressionisme en de cobra.

Kubisme

Velen beschouwen de schilder Paul Cezanne met zijn kubistische landschappen als grondlegger voor de abstracte kunst. Zijn kubistische schilderstijl werd later ook opgemerkt in de schilderijen van andere bekende schilders, zoals Pablo Picasso. Het kubisme bleef een populaire manier van schilderen tot omstreeks 1920.

[caption id="attachment_2322" align="alignnone" width="600"] Abstract, kubistisch landschap van Paul Cezanne[/caption]

Neo-plasticisme

Het kubisme moest vanaf 1917 namelijk plaatsmaken voor het opkomende neo-plasticisme. Onder deze schilderstijl vallen de wereldberoemde werken van Piet Mondriaan.  Onder deze schilderstijl was absolute eenvoud het doel van het schilderij. Het hoefde geen emoties op te roepen. Piet Mondriaans vroege werk had zelfs de bedoeling dat men er niets bij zou voelen als men er naar keek. Je kon het niet mooi, lelijk of ontroerend vinden, want het was niets. Later week hij enigszins af van deze doelstelling.

[caption id="attachment_2324" align="alignnone" width="600"] Neo-plasticistisch schilderij van Piet Mondriaan[/caption]

Abstract-expressionisme

Na de Tweede Wereld Oorlog kwam het abstract-expressionisme op in Amerika en de cobra, opgericht door schilders uit Kopenhagen, Brussel en Amsterdam. Een van de meest bekende abstract-expressionistische schilders is Jackson Pollock. Bij het abstract-expressionisme draaide het vooral om je emoties op doek weergeven. Dit kon bij de expressie van woede bijvoorbeeld betekenen dat er kwasten en verfpotten tegen het doek werden gekwakt. Action painting is dan ook een term die direct gelinkt wordt aan het abstract-expressionisme, omdat de emoties met veel rennen, springen en verf gooien op doek worden vastgelegd. De schilderstijl is waarschijnlijk zo populair geworden omdat het een tegenreactie op de communistische schilderkunst was in de Koude oorlog. De communistische kunst draaide vooral om de gemeenschap, waar het abstract-expressionisme voor vrijheid stond (want wat is er nu vrijer dan een berg verf op een doek?)

[caption id="attachment_2319" align="alignnone" width="600"] Jackson Pollock aan het werk volgens het principe van 'Action Painting'.[/caption]

Cobra

De cobra, de tweede kunststroming die opkwam na de Tweede Wereld Oorlog, had als doel terug te gaan naar het vrije en het pure (een tegenstelling ten opzichte van de oorlog waar vrijheid en oprechtheid vaak niet vanzelfsprekend was). Toen de kunstenaars die de schilderstijl ontwikkelden zich af vroegen hoe ze dit precies konden bereiken, dachten ze dat ze het best de 'kunst' van kinderen konden imiteren, omdat er niets puurder en vrijer is dan een kind. In Nederland is vooral Karel Appel ontzettend bekend geworden met deze kunstvorm.

[caption id="attachment_2329" align="alignnone" width="600"] Karel Appels Mannetje met de Zon[/caption]